Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowało obowiązujące w 2022 roku rozwiązania z myślą o wsparciu rodzin. Rozwiązaniami tymi są: rodzinny kapitał opiekuńczy oraz dofinansowanie obniżenia opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.
Dofinansowanie do pobytu dziecka w instytucji opieki dla dzieci do lat 3 – żłobku, klubie dziecięcym czy u dziennego opiekuna – wprowadza ustawa o rodzinnym kapitale opiekuńczym. MRiPS przypomina, że wniosek o ustalenie prawa do dofinansowania będzie można złożyć dopiero od 1 kwietnia 2022 r.
Wsparcie otrzymają:
- dzieci pierwsze i jedyne w rodzinie;
- dzieci pierwsze z rodzin, w których kolejne dziecko jest objęte rodzinnym kapitałem opiekuńczym;
- dzieci w wieku przed ukończeniem 12. miesiąca życia i po ukończeniu 36. miesiąca życia.
Dofinansowanie ma przysługiwać na dziecko, które uczęszcza do żłobka, klubu dziecięcego albo jest objęte opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna, jeżeli nie został przyznany na to dziecko rodzinny kapitał opiekuńczy.
Dofinansowanie przysługiwać będzie w wysokości 400 zł miesięcznie, nie więcej jednak niż wysokość opłaty ponoszonej przez rodzica za pobyt dziecka. Przez opłatę za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna rozumie się miesięczny koszt ponoszony przez rodzica za pobyt dziecka w tych instytucjach z uwzględnieniem przyznanych zniżek. Do opłaty nie wlicza się kosztów wyżywienia.
Jeśli więc opłata rodzica w żłobku prowadzonym przez Miasto Będzin wynosi 150 zł miesięcznie, to dofinansowanie również będzie wynosić 150 zł miesięcznie.
Podmioty prowadzące instytucje opieki dla dzieci do lat 3 będą zobowiązane co miesiąc do przekazywania do systemu Rejestr Żłobków informacji o dzieciach uczęszczających do instytucji opieki oraz ich rodzicach. Dane te są potrzebne do przyznania dofinansowania przez ZUS.
Zmiany dla rodziców:
Podmioty prowadzące instytucje opieki powinny wymagać od rodziców ubiegających się
o objęcie dziecka opieką w żłobku, klubie dziecięcym lub przez dziennego opiekuna podania pełnych, określonych ustawą rozszerzonych danych dzieci i rodziców w formie oświadczenia.
Rodzic jest zobowiązany przedstawić: imię, nazwisko, datę urodzenia oraz numer PESEL dziecka, a w przypadku gdy nie nadano numeru PESEL – numer i serię dokumentu potwierdzającego tożsamość. Dodatkową daną w stosunku do dotychczas podawanych jest numer i seria dokumentu potwierdzającego tożsamość, gdy nie nadano numeru PESEL. Ponadto rodzic jest zobowiązany przedstawić: imiona, nazwiska, daty urodzenia oraz numery PESEL rodziców, a w przypadku gdy nie nadano numeru PESEL – numer i serię dokumentu potwierdzającego tożsamość. Dotychczas daty urodzenia podawano, gdy nie nadano numeru PESEL. Dodatkową daną w stosunku do dotychczas podawanych jest także numer i seria dokumentu potwierdzającego tożsamość, gdy nie nadano numeru PESEL. Rodzic jest zobowiązany do podania także adresu poczty elektronicznej i numeru telefonu rodziców (dotychczas ich podanie było fakultatywne).
Dane te są niezbędne do uzupełnienia przez podmiot prowadzący instytucję opieki informacji o dzieciach uczęszczających do żłobka, klubu dziecięcego lub znajdujących się pod opieką dziennego opiekuna i ich rodzicach. Informacja będzie przekazywana do systemu Rejestr Żłobków. Dane są niezbędne do przyznania przez ZUS dofinansowania.
Informacja dotycząca dzieci uczęszczających do instytucji opieki będzie przekazywana przez podmioty prowadzące instytucje co miesiąc od kwietnia 2022 r. w terminie 5 dni roboczych liczonych od pierwszego dnia danego miesiąca, według stanu za poprzedni miesiąc. Podmioty prowadzące instytucje opieki – inne niż gminy – będą zobowiązane do przekazywania informacji poprzez portal PIU Emp@tia, na którym udostępniony zostanie formularz, natomiast gminy będą uzupełniać dane w systemie Rejestru Żłobków.
Podmioty prowadzące instytucje opieki będą również składać informację za styczeń i luty 2022 r. - do 31 marca 2022 r. Dane te dotyczą dzieci uczęszczających do instytucji, ich rodziców, nr rachunku bankowego podmiotu prowadzącego instytucję, na który ZUS będzie przesyłał środki.
Od 1 kwietnia 2022 r. rodzice będą mogli składać wnioski do ZUS o ustalenie prawa do dofinansowania. Przez rodziców rozumie się także opiekunów prawnych oraz inne osoby, którym sąd powierzył sprawowanie opieki nad dzieckiem.
Wnioski będzie można składać wyłącznie przez Internet za pośrednictwem portalu PUE ZUS, portalu Emp@tia lub bankowości elektronicznej.
Jeśli rodzice złożą taki wniosek do końca maja 2022 r. to prawo do dofinansowania zostanie ustalone od 1 stycznia 2022 r. Dofinansowanie przyznawane będzie bez względu na dochody rodziny. Tak samo jak w przypadku rodzinnego kapitału opiekuńczego, wnioski do ZUS będzie można składać wyłącznie w formie elektronicznej, za pośrednictwem jednego z trzech kanałów wnioskowania: PUE ZUS, bankowości elektronicznej bądź ministerialnej platformy Empatia.
Dofinansowanie będzie przekazywane bezpośrednio podmiotowi prowadzącemu instytucję opieki, który będzie zobowiązany do obniżenia opłaty rodziców za pobyt dziecka w instytucji.
Dofinansowanie będzie przysługiwać przez okres uczęszczania dziecka do żłobka, klubu dziecięcego lub objęcia opieką przez dziennego opiekuna.
Rodzinny Kapitał Opiekuńczy
1 stycznia 2022 roku wszedł w życie rodzinny kapitał opiekuńczy, czyli nowe świadczenie dla rodzin z małymi dziećmi.
Celem rodzinnego kapitału opiekuńczego jest przede wszystkim wsparcie rodziców w spokojnym powrocie do pracy. To nowe świadczenie przysługujące na drugie i każde kolejne dziecko w rodzinie od miesiąca, w którym dziecko kończy 12. miesiąc życia do końca miesiąca, w którym dziecko kończy 35 miesięcy. Co ważne, nie ma znaczenia, w jakim wieku jest pierwsze dziecko. Świadczenie będzie przysługiwało nawet wtedy, gdy pierwsze dziecko jest dawno pełnoletnie.
Świadczenie przysługuje bez względu na dochód rodziny. Rodzice i opiekunowie mogą sami wybrać, czy chcą by świadczenie było wypłacane po 500 zł przez dwa lata, czy po 1 tys. zł przez rok. Nie będzie obowiązywało kryterium dochodowe, świadczenie nie będzie też opodatkowane.
Obsługą przyjmowania wniosków, przyznawania i wypłaty świadczeń zajmie się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
W jaki sposób złożyć wniosek?
Wnioski będzie można złożyć wyłącznie w formie elektronicznej – za pośrednictwem:
- platformy Empatia (portal Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej),
- Platformy Usług Elektronicznych ZUS,
- bankowości elektronicznej.
Pieniądze będą wypłacane bezpośrednio na konto bankowe wnioskodawcy.
Rodzic będzie mógł złożyć wniosek o kapitał na trzy miesiące przed ukończeniem przez dziecko 12. miesiąca życia oraz na miesiąc po ukończeniu 12. miesiąca życia. W przypadku złożenia wniosku po upływie tego okresu, kapitał będzie przysługiwał od miesiąca złożenia wniosku.