W ramach tegorocznych obchodów Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką wczoraj w Będzinie odsłonięto tablicę upamiętniają Grupę Ładosia (Grupę Berneńską) działają w Szwajcarii w czasie II Wojny Światowej.
Grupę tworzyli między innymi polscy dyplomaci: ambasador RP w Bernie Aleksander Ładoś, jego zastępca Stefan Ryniewicz, konsul Konstanty Rokicki i Juliusz Kuehl. Należał do niej także poseł na Sejm II RP Abraham Silberschein oraz przedstawiciel organizacji żydowskich Chaim Eiss. Jej członkowie zajmowali się wytwarzaniem paszportów z krajów latynoamerykańskich, które przekazywali żydom europejskim dla uratowania ich przed zagładą w czasie II wojny światowej.
Według szacunków wydano ok. 8-10 tysięcy paszportów, przy czym do października 2019 r. udało się ustalić spis imienny 2987 uratowanych. Spis jest dostępny na stronie internetowej Instytutu Pileckiego w Warszawie.
Wśród uratowanych osób pochodzenia żydowskiego znajdowali się przedwojenni obywatele polscy, niemieccy i holenderscy. W kręgu tych pierwszych wielu pochodziło z Zagłębia Dąbrowskiego, np. z Sosnowca, Dąbrowy Górniczej i Będzina. Na obecnym etapie badań ustalono, że ok. 800 osób pochodzących właśnie z Będzina otrzymało paszporty przygotowane przez Grupę Berneńską.
Tablica, która jest pierwszym w Polsce upamiętnieniem Grupy Ładosia, została sfinansowana ze środków Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach i znajduje się przy ulicy T. Kościuszki w Będzinie (mur oporowy peronu I stacji PKP Będzin Miasto).
Więcej informacji tutaj
Źródło: Instytut Pamięci Narodowej
