Urząd Miasta Będzin - xn--bdzin-j0a.pl

Honorowy Obywatel Miasta Będzina od 17 kwietnia 2000 roku, zgodnie z Uchwałą Nr XXI/281/2000 Rady Miejskiej w Będzinie z dnia 17 kwietnia 2000 roku.

Urodzony w 1913 roku w Będzinie - Grodźcu polski plastyk, twórca i teoretyk sztuki, znany i uznawany na całym świecie. Studiował w latach 1930-1938, kończąc najpierw Państwową Szkołę Sztuk Zdobniczych Przemysłu Artystycznego w Poznaniu, a następnie Akademię Sztuk Pięknych - Wydział Malarstwa w Krakowie. Jako ochotnik Legii Akademickiej uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 r., w wyniku czego okres okupacji spędził w obozie jenieckim. Po 1945 roku zorganizował w Krakowie Związek Polskich Artystów Plastyków,  w 1947 podjął pracę pedagogiczną w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych, która w 1950 połączyła się z ASP. Odtąd pracował w krakowskiej uczelni, gdzie w latach 1951-54 był prorektorem, w 1954-68 kierował pracownią na Wydziale Malarstwa (od 1956 z tytułem docenta), a w 1968-83 Katedrą Malarstwa na Wydziale Grafiki. Był wychowawcą wielu artystów o europejskim i światowym formacie.

Profesor Jan Świderski przez całe życie utrzymywał silne związki z rodzinnym miastem, uczestnicząc regularnie w plenerach malarskich „Będzińskie pejzaże”, spotykając się z mieszkańcami, szukając w Będzinie i Grodźcu inspiracji artystycznych. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, był także laureatem nagród I i II stopnia Ministra Kultury i Sztuki oraz licznych Grand Prix, nagród wystawienniczych i konkursowych w kraju i za granicą. Uczestniczył w ponad 170 wystawach i plenerach krajowych i międzynarodowych. Zmarł 1 marca 2004 roku w Krakowie.

W Muzeum Zagłębia w Będzinie znajduje się Sala im. prof. Jana Świderskiego z kolekcją obrazów przekazaną do zbiorów Muzeum przez żonę artysty prof. Janinę Kraupe - Świderską w 2005 r. Wystawę wzbogacono o obrazy i akwarele zgromadzone już w zbiorach Muzeum na początku lat 80-tych, a także pamiątki, rzeczy osobiste Profesora, zdjęcia i fotokopie dokumentów.

„(…) Świderski to malarz wykształcony w tradycjach europejskiego postimpresjonizmu, więc par exellence europejskiej kultury plastycznej i jej polskiego doświadczenia; malarz, który przy całej wiedzy i uczestnictwie w wydarzeniach współczesnego życia artystycznego zachował głęboko w swojej twórczości zakodowaną potrzebę dążenia do uzyskania swoistej doskonałości w operowaniu materią malarską. Doświadczenia wiodły go, jak i wielu malarzy jego pokolenia, poprzez rozgrywki koloru stłumionego komponentami, budującego rozliczne smakowite związki w strukturze obrazu. Dalej były to próby kreowania fraz malarskich, mocniej określonych zdecydowanym użyciem koloru. Świderski realizował to poprzez syntetyzowanie plamy barwnej i coraz większe majsterstwo w zestawianiu tychże plam barwnych tak, aby stanowiąc ekwiwalent rzeczywistości naturalnej budowały zwartą, autonomiczną rzeczywistość struktury malarskiej. Lata pracy, doświadczeń schizm i spontanicznych prób; błyskotliwa, przewrotna i w jakiś sposób groźna, także i w procesie samooceniania się inteligencja – to wszystko przyniosło kolejne dzieła. Pełne ekspresji i świeżości obrazy olejne i niezwykły w swojej celności, bogaty materiał w postaci drobnych impresji, szkiców malowanych różnymi technikami na papierze, kartonie etc… Zwarte, zbudowane lapidarnie, czytelne w tematyce, którą najczęściej jest polski pejzaż; w gruncie rzeczy istnieją poza tematem, własną wspaniałością struktury i materii malarskiej. Obrazy te przy głębszej analizie objawiają, iż właściwym ich sensem i treścią jest poszukiwanie owej „Claritas“ („blasku“), jasności rozumianej nie tylko w sensie fizykalnym jako światło rozpierające od wewnątrz materię koloru ale także jako światło idei, zmierzające do Absolutu. Tu następuje pytanie, czy można pełniej i prawdziwiej mówić, czy konwencja, temat, technologia lub techniczne standardy mają tu jakiekolwiek znaczenie oprócz pierwszej, nieco kokieteryjnej zachęty do podjęcia myślenia, a może dyskursu, o rzeczach wielkich, niezmiennych, wiecznych? Kiedy wgłębimy się w sens znaczeń zawartych w czystym, przepełnionym światłem kolorze, obrazowania Świderskiego nabiorą wymiaru jedynego w swoim rodzaju przesłania artysty. Doznamy szans komunikowania się ze światem wszechrzeczy za pomocą owej magicznej biologii koloru, dotkniemy tajemnicy światła w aspekcie jego struktury, właściwości energetycznych, ale także w sensie filozoficznym w jego złożonej symbolice i postaciach!

Droga doświadczeń Świderskiego – to poszukiwanie istoty materii koloru poprzez odkrywanie strukturalnych właściwości plamy barwnej. Wieńczy ją pogłębiona refleksja dotycząca wartości luminescencyjnych materii malarskiej i sensu światła jako czynnika współkreującego formę. Jest to suma własnych doświadczeń artysty, zmierzających do odkrycia owego wewnętrznego blasku, jakim idea rozświetla materię logicznie ukształtowaną w dzieło.”

Andrzej Pollo 1995